อาชีพผู้ควบคุมการจราจรทางอากาศ หรือ Air Traffic Controller เป็นอาชีพที่มีความสำคัญและท้าทายอย่างยิ่ง เนื่องจากมีหน้าที่หลักในการตรวจตรา ควบคุม และดูแลกิจการด้านการขนส่งทางอากาศ เพื่อให้การปฏิบัติงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ปลอดภัย และตรงตามกฎระเบียบด้านการบิน
หน้าที่การทำงาน
หน้าที่หลักของผู้ควบคุมการจราจรทางอากาศ แบ่งออกเป็น 3 ประเภท ตามบริเวณที่ควบคุม ได้แก่
1. การควบคุมจราจรทางอากาศบริเวณท่าอากาศยาน
2. การควบคุมจราจรทางอากาศเขตประชิดท่าอากาศยาน
3. การควบคุมจราจรทางอากาศตามเส้นทางบิน
โดยทั่วไปแล้ว ผู้ควบคุมการจราจรทางอากาศจะต้องตรวจสอบตารางการบิน ควบคุมการขึ้น-ลงของเครื่องบิน ประสานงานกับนักบินผ่านวิทยุสื่อสาร แจ้งข้อมูลสภาพอากาศ และบันทึกรายงานต่างๆ เพื่อให้การจราจรทางอากาศเป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย
ขั้นตอนการทำงาน
1. เปิดคอมพิวเตอร์และตรวจสอบข้อมูลสำคัญที่เกี่ยวข้อง เช่น สภาพอากาศ พื้นที่ปิดซ่อม เป็นต้น
2. ตรวจสอบตารางการบินและเส้นทางการบิน
3. ตรวจสอบเรดาร์แสดงตำแหน่งอากาศยาน
4. ติดต่อสื่อสารกับนักบินและให้คำแนะนำในเส้นทางการบิน การขึ้น-ลงสนามบิน
5. บันทึกรายงานข้อมูลต่างๆ
สถานที่ทำงานและผู้ที่ต้องทำงานด้วย
ผู้ควบคุมการจราจรทางอากาศจะทำงานในศูนย์ควบคุมการบินหรือหอบังคับการบินของบริษัทเอกชน และต้องทำงานร่วมกับนักบิน เจ้าหน้าที่ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการนำเครื่องบินขึ้น-ลงท่าอากาศยาน
ความก้าวหน้าทางอาชีพและรายได้
ตำแหน่งและเส้นทางการเติบโตของผู้ควบคุมการจราจรทางอากาศ ไม่ว่าจะทำงานในรัฐวิสาหกิจหรือเอกชน หากมีความชำนาญและผ่านการอบรมในหลักสูตรวิชาชีพขั้นสูง ก็สามารถเลื่อนตำแหน่งขึ้นไปจนถึงหัวหน้างานหรือผู้บริหารขององค์กรได้ ส่วนรายได้เริ่มต้นของนักเรียนฝึกหัดประมาณ 19,000 บาท แต่เมื่อได้รับตำแหน่งแล้ว พร้อมค่าตอบแทนอื่นๆ อาจมีรายได้รวมประมาณ 50,000-100,000 บาทต่อเดือน
ข้อดีและข้อจำกัดของอาชีพ
ข้อดีของอาชีพผู้ควบคุมการจราจรทางอากาศ ได้แก่ รายได้ดี สวัสดิการดี ชั่วโมงทำงานน้อย ได้ฝึกแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า และพัฒนาทักษะภาษาอังกฤษ แต่ข้อจำกัดสำคัญคือ จะต้องเข้าเวรทำงานเป็นผลัด ซึ่งมีชั่วโมงทำงานและพักที่ไม่แน่นอนเหมือนอาชีพอื่นๆ
คุณสมบัติและทักษะที่สำคัญ
ผู้ที่จะประกอบอาชีพนี้ควรมีคุณสมบัติ เช่น มีความอดทน ควบคุมอารมณ์ได้ดี มีมนุษยสัมพันธ์ดี มีสมาธิสูง รวมถึงควรมีทักษะสำคัญ ได้แก่ ทักษะการสื่อสาร การจัดการ การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า และทักษะภาษาอังกฤษ เพื่อให้การทำงานมี
เส้นทางการศึกษาสู่อาชีพผู้ควบคุมการจราจรทางอากาศ (Air Traffic Controller)
เส้นทางการศึกษาเพื่อก้าวสู่อาชีพผู้ควบคุมการจราจรทางอากาศ หรือ Air Traffic Controller นั้นมีหลายรูปแบบให้เลือกเรียน ทั้งระดับอนุปริญญาและปริญญาตรี โดยสถาบันการศึกษาชั้นนำทางด้านการบินพลเรือนของประเทศไทย คือ สถาบันการบินพลเรือน หรือ Civil Aviation Training Center (CATC)
ระดับอนุปริญญา
ผู้ที่สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.6) หรือเทียบเท่า สามารถสมัครเข้าศึกษาในหลักสูตรควบคุมจราจรทางอากาศของ CATC ใช้เวลาศึกษา 2 ปี ผู้สำเร็จการศึกษาจะได้รับวุฒิอนุปริญญา และสามารถสมัครงานเป็นเจ้าหน้าที่ควบคุมจราจรทางอากาศได้ทันที
ระดับปริญญาตรี
สถาบันการบินพลเรือนเปิดหลักสูตรปริญญาตรี ระยะเวลาศึกษา 4 ปี สำหรับผู้สำเร็จการศึกษาม.6 ทั้งสายวิทย์-คณิต และสายศิลป์ โดยแบ่งเป็น
- หลักสูตรเทคโนโลยีการบินบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการการบิน ซึ่งเมื่อเรียนถึงชั้นปีที่ 3 จะแยกเลือกวิชาเอกได้ 3 สาขา ได้แก่ การจัดการจราจรทางอากาศ (ATM) การจัดการท่าอากาศยาน (APM) และการจัดการการขนส่งสินค้าทางอากาศ (ACM)
- หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาวิศวกรรมอิเล็กทรอนิกส์การบิน (AEE)
ขั้นตอนการสมัครงานเป็น ATC
หลังจบการศึกษาแล้ว หากต้องการสมัครงานเป็นเจ้าหน้าที่ควบคุมจราจรทางอากาศ (ATC) ของบริษัทวิทยุการบินแห่งประเทศไทย จะต้องผ่านขั้นตอนการคัดเลือกดังนี้
1. การสอบข้อเขียน ประกอบด้วย 3 วิชา ได้แก่ คณิตศาสตร์พื้นฐาน Aptitude Test และความรู้พื้นฐานทั่วไป
2. ทดสอบทักษะพิมพ์ดีดภาษาอังกฤษ (ต้องพิมพ์ได้ไม่น้อยกว่า 25 คำต่อนาที)
3. สอบสัมภาษณ์ภาษาอังกฤษ (ต้องผ่านระดับ 4 ขึ้นไปตามมาตรฐาน ICAO)
4. ตรวจร่างกายและทดสอบจิตวิทยาการบิน
5. สอบสัมภาษณ์ภาษาไทย
ผู้ผ่านการคัดเลือกจะเข้าทำงานในตำแหน่ง “นักเรียนฝึกหัดควบคุมจราจรทางอากาศ” เป็นระยะเวลา 3 เดือน หากจบจากสาขาจัดการจราจรทางอากาศของ CATC หรือต้องผ่านการฝึกอบรมเพิ่มเติม 9 เดือน หากจบจากสถาบันอื่น จากนั้นจึงจะสามารถปฏิบัติงานได้
ค่าใช้จ่ายในการศึกษา
โดยประมาณค่าใช้จ่ายตลอดหลักสูตรระดับปริญญาตรีของ CATC จะอยู่ที่ประมาณ 100,000 – 400,000 บาท ขึ้นอยู่กับรูปแบบและระยะเวลาการศึกษา
ทางเลือกมหาวิทยาลัยต่างประเทศ
นอกจากนี้ ยังมีสถาบันการศึกษาในต่างประเทศที่เปิดหลักสูตรเกี่ยวกับการบิน และการจัดการจราจรทางอากาศ เช่น
- The Associate of Arts in Air Traffic Control ณ Florida Institute of Technology ประเทศสหรัฐอเมริกา
- Bachelor of Science in Air Traffic Management (ATM) Embry-Riddle Aeronautical University ประเทศสหรัฐอเมริกา
- Bachelor of Science in Air Traffic Controller (ATC) ณ College of Aeronautics ประเทศสหรัฐอเมริกา
- Associate of Applied Arts and Sciences Degree in Aviation Air Traffic Control ณ Aviation Department HESSTON College ประเทศสหรัฐอเมริกา
โอกาสในการเปิดมุมมองใหม่กับ PartTimeTH จะพาคุณสำรวจอาชีพเสริมและแหล่งรายได้ที่หลายคนอาจมองข้ามแล้วพบกันในบทความถัดไป ติดตามประกาศรับสมัครงานเพิ่มเติมได้ที่ Facebook หางาน Part Time งานพิเศษ ทำที่บ้าน เสาร์ อาทิตย์