ในยุคที่โลกกำลังพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว งานด้านการวางแผนพื้นที่และจัดการพื้นที่ต่างๆ จึงมีบทบาทสำคัญมากขึ้นเรื่อยๆ อาชีพต่างๆ ภายใต้สาขาภูมิศาสตร์และระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์จึงกลายเป็นอีกทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับคนรุ่นใหม่
ผู้ที่ศึกษาและทำงานในสายงานนี้ จะมีหน้าที่หลักในการรวบรวมข้อมูลทางภูมิศาสตร์ วิเคราะห์ข้อมูล จัดทำแผนที่ แผนผังต่างๆ เพื่อนำไปใช้ในการวางแผนการใช้ประโยชน์ที่ดิน การจัดการทรัพยากร และการพัฒนาเมือง โดยมีแนวทางการทำงานที่หลากหลาย ดังนี้
สาขาในงานผังเมืองและภูมิสารสนเทศ
1. ภูมิศาสตร์ ศึกษาเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพและปรากฏการณ์ต่างๆบนพื้นผิวโลก เช่น ภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ทรัพยากรธรรมชาติ ฯลฯ
2. แผนที่ เป็นการนำเสนอข้อมูลเชิงพื้นที่ในรูปแบบสัญลักษณ์บนระนาบ สามารถแสดงรายละเอียดต่างๆ เช่น ขอบเขตการปกครอง ลักษณะภูมิประเทศ สิ่งก่อสร้าง ฯลฯ
3. ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) เป็นระบบสำหรับจัดเก็บ จัดการ วิเคราะห์ และนำเสนอข้อมูลเชิงพื้นที่ โดยใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์
4. ผังเมือง เป็นแผนผังที่แสดงการใช้ประโยชน์ที่ดินในพื้นที่เมือง แบ่งโซนการใช้งานต่างๆ เช่น ที่พักอาศัย พาณิชยกรรม อุตสาหกรรม ฯลฯ เพื่อการวางแผนและการพัฒนาเมืองอย่างเหมาะสม
งานในสายนี้สามารถทำได้ทั้งในหน่วยงานราชการ เช่น กรมที่ดิน กรมโยธาธิการและผังเมือง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมถึงภาคเอกชน เช่น บริษัทพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ บริษัทพลังงาน ธุรกิจเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม ฯลฯ
หากสนใจจะศึกษาต่อด้านนี้ ทางเลือกหลักๆ ก็จะมีดังนี้
สำหรับผู้ที่สนใจจะทำงานในสายงานผังเมือง GIS และภูมิสารสนเทศนั้น การเลือกเรียนในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องมีดังนี้
หลักสูตรระดับปริญญาตรี
- ภูมิศาสตร์
- ภูมิสารสนเทศศาสตร์
- การจัดการสิ่งแวดล้อมและทรัพยากร
- วิทยาศาสตร์พื้นพิภพ
- เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ
หลักสูตรระดับปริญญาโท
- ภูมิศาสตร์และภูมิสารสนเทศศาสตร์
- การจัดการพื้นที่เมืองและชนบท
- การจัดการสิ่งแวดล้อมเมือง
- ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
หลักสูตรเหล่านี้มักจะมุ่งเน้นการเรียนรู้ทั้งภาคทฤษฎีและปฏิบัติ โดยประกอบด้วยวิชาต่างๆ ในด้าน
- ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์และแผนที่
- การสำรวจและการรังวัด
- การวางแผนและออกแบบผังเมือง
- การวิเคราะห์และจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
- การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีในงานด้านพื้นที่
ปัจจุบันมีหลายมหาวิทยาลัยทั้งของรัฐและเอกชนที่เปิดสอนหลักสูตรเหล่านี้ เช่น
- มหาวิทยาลัยบูรพา
- มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- มหาวิทยาลัยขอนแก่น
- มหาวิทยาลัยรังสิต
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
นอกจากนี้ การฝึกงาน สหกิจศึกษา หรือการทำโครงงานจบการศึกษา ก็ถือเป็นประสบการณ์ที่สำคัญที่จะช่วยเพิ่มพูนความรู้และทักษะให้พร้อมสำหรับการทำงานในอนาคต
หลังจบการศึกษาแล้ว ก็สามารถสมัครงานในภาครัฐและเอกชนได้หลากหลายตำแหน่ง เช่น นักผังเมือง นักภูมิสารสนเทศ นักสำรวจและจัดการทรัพยากร เจ้าหน้าที่ GIS ฯลฯ สำหรับผู้ที่มีประสบการณ์และศักยภาพ ก็จะได้รับการพิจารณาเลื่อนตำแหน่งเป็นหัวหน้างานหรือผู้จัดการฝ่ายต่อไป
สำหรับรายได้โดยเฉลี่ยของอาชีพนักผังเมือง
- นักผังเมืองและสิ่งแวดล้อม วุฒิปริญญาตรีเริ่มต้น 20,000-30,000 บาท สำหรับผู้มีประสบการณ์รายได้ประมาณ 35,000-60,000 บาท
- นักภูมิสารสนเทศศาสตร์ วุฒิปริญญาตรีเริ่มต้น 22,000-30,000 บาท ประสบการณ์ 35,000-50,000 บาท
- นักสำรวจและจัดการทรัพยากร วุฒิปริญญาตรีเริ่มต้น 20,000-25,000 บาท ประสบการณ์ 30,000-45,000 บาท
- นักภูมิศาสตร์และแผนที่ วุฒิปริญญาตรีเริ่มต้น 22,000-30,000 บาท ประสบการณ์ 35,000-55,000 บาท
นอกจากนี้ในหลายๆ ตำแหน่งงานยังมีโอกาสเจริญก้าวหน้าและรายได้ที่สูงขึ้นสำหรับผู้ที่มีความรู้ความสามารถและประสบการณ์สูง เช่น ผู้จัดการฝ่ายแผนที่และ GIS วุฒิปริญญาโท-เอก รายได้โดยเฉลี่ย 50,000-90,000 บาทขึ้นไป
สำหรับใครที่มีความสนใจด้านการวางแผนและการจัดการพื้นที่ ชอบการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีร่วมด้วย อาชีพเหล่านี้จึงน่าจะเป็นทางเลือกการทำงานที่น่าสนใจและมีอนาคตที่สดใสในอนาคต
สรุปท้ายบทความ
งานด้านผังเมือง GIS และภูมิสารสนเทศนับเป็นอาชีพที่มีอนาคตไกลและรายได้ดีในยุคปัจจุบัน เนื่องจากมีความสำคัญต่อการพัฒนาพื้นที่ การจัดการทรัพยากร และการวางแผนการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างยั่งยืน
ผู้ทำงานในสายงานนี้จะได้รับค่าตอบแทนที่น่าพอใจ โดยผู้จบปริญญาตรีเริ่มต้นได้เงินเดือนประมาณ 20,000-30,000 บาท เมื่อมีประสบการณ์มากขึ้นก็จะมีรายได้ระดับ 35,000-55,000 บาท สำหรับผู้มีตำแหน่งผู้จัดการหรือผู้เชี่ยวชาญอาจมีรายได้สูงถึง 50,000-90,000 บาทต่อเดือน
นอกจากรายได้ดีแล้ว อาชีพเหล่านี้ยังมีโอกาสเจริญก้าวหน้าสูง เนื่องจากเป็นงานที่มีความต้องการเพิ่มขึ้นตามการขยายตัวของเมืองและการพัฒนาพื้นที่ ผู้ที่มีความรู้ความสามารถจะได้รับการยอมรับและมีโอกาสก้าวหน้าไปสู่ตำแหน่งที่สูงขึ้น
ดังนั้นสำหรับใครที่มีความสนใจทางด้านนี้ การศึกษาต่อในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้อง เช่น ภูมิศาสตร์ ภูมิสารสนเทศศาสตร์ การจัดการสิ่งแวดล้อมและทรัพยากร จึงเป็นอีกทางเลือกที่น่าสนใจ เพื่อก้าวสู่อาชีพที่มีอนาคตรุ่งโรจน์และรายได้ดีในอนาคต
โอกาสในการเปิดมุมมองใหม่กับ PartTimeTH จะพาคุณสำรวจอาชีพเสริมและแหล่งรายได้ที่หลายคนอาจมองข้ามแล้วพบกันในบทความถัดไป ติดตามประกาศรับสมัครงานเพิ่มเติมได้ที่ Facebook หางาน Part Time งานพิเศษ ทำที่บ้าน เสาร์ อาทิตย์